Το Botox είναι μία από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις του 20ου αιώνα όσον αφορά το κομμάτι της Αισθητικής του προσώπου και αυτό διότι λίγες φορές μπορεί μια τόσο απλή διαδικασία να προσφέρει ένα τόσο ελεγχόμενα φυσικό αποτέλεσμα και ταυτόχρονα να επιτύχει και πρόληψη για τη μελλοντική μας εικόνα.
Το Botox είναι η εμπορική ονομασία ενός φαρμάκου το οποίο περιέχει σαν δραστική ουσία μία φυσική, επεξεργασμένη πρωτεΐνη, που ονομάζεται Μποτουλινική τοξίνη τύπου Α. Η Μποτουλινική τοξίνη είναι μια νευροπρωτείνη η οποία παράγεται στη φύση από το αναερόβιο βακτηρίδιο Clostridium Botulinum και δρά αποκλειστικά και μόνο στους μύες στους οποίους εγχύεται, απενεργοποιώντας τη δράση τους
Χρησιμοποιείται ήδη από το 1989 στην Ιατρική για τη θεραπεία οφθαλμολογικών και νευρολογικών παθήσεων ενώ σύγχρονη είναι και η εφαρμογή της στην Αισθητική Ιατρική για τη αντιμετώπιση των ρυτίδων του προσώπου. Τα τελευταία χρόνια επίσης, έχει πάρει έγκριση για τη θεραπεία της πρωτοπαθούς υπεριδρωσίας αλλά και για τη βελτίωση των κρίσεων ημικρανίας και κεφαλαλγίας τάσεως.
Άλλες εμπορικές ονομασίες με τις οποίες κυκλοφορεί ανά τον κόσμο η Μποτουλινική (ή αλλαντοϊκή) τοξίνη είναι Botox Cosmetic, Vistabel ή Dysport.
Το Βotox αποτελεί επανάσταση στην Αισθητική Χειρουργική γιατί πολύ απλά είναι ένα φάρμακο το οποίο πετυχαίνει να εξαφανίσει ή να βελτιώσει τις ρυτίδες:
-του μεσόφρυου,
-του μετώπου,
-τις ρυτίδες στον έξω κανθό (πόδι της χήνας),
-βοηθά να ανασηκωθούν τα φρύδια και ακόμη μπορεί να βελτιώσει μέχρι ένα βαθμό τη χαλάρωση στο λαιμό.
Ποιός είναι ο μηχανισμός λειτουργίας του BΟΤΟΧ;
Για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε πλήρως τον τρόπο δράσης του Βοτοx θα πρέπει πρώτα να καταλάβουμε την αιτία και το μηχανισμό δημιουργίας των ρυτίδων. Θα πρέπει λοιπόν να συνειδητοποιήσουμε ότι οι ρυτίδες που εμφανίζονται με την πάροδο της ηλικίας δεν είναι αποκλειστικό πρόβλημα του δέρματος ή της επιδερμίδας.
Η εμφάνιση των ρυτίδων στο πρόσωπο είναι το τελικό αποτέλεσμα της κίνησης των μυών που βρίσκονται ακριβώς κάτω από το δέρμα και που με τη διαρκή και επαναλαμβανόμενη σύσπασή τους έρχονται και χαράσουν προοδευτικά την επιφάνεια του δέρματος. Με την πάροδο του χρόνου, σε αυτή την κίνηση των μυών επιπροστίθεται η λέπτυνση της επιδερμίδας λόγω της μείωσης των ινοβλαστών του δέρματος, με αποτέλεσμα οι ρυτίδες να φαίνονται πιο έντονες.
Με πολύ απλά λόγια, οι μύες και όχι το δέρμα είναι οι κατεξοχήν υπαίτιοι για την εμφάνιση των ρυτίδων του προσώπου. Απόδειξη γι’ αυτό αποτελεί το γεγονός ότι οι ρυτίδες σχηματίζονται στο πρόσωπο με φορά κάθετη προς την κατεύθυνση κίνησης του μυός. Το δέρμα απλά έρχεται και επικαλύπτει τους μύες σαν ένας μανδύας και τους ακολουθεί σε κάθε τους κίνηση, γι΄αυτό και οποιαδήποτε κίνηση του υποκείμενου μυός σκιαγραφείται στην επιφάνεια του δέρματος.
Τι είναι εκείνο που κάνει το BOTOX ένα ιδιαίτερο φάρμακο;
Αυτό το οποίο κάνει το Βοτοx ένα “μαγικό φάρμακο” είναι ότι θεραπεύει την αιτία του προβλήματος σταματώντας προσωρινά το φαινόμενο της μυικής σύσπασης, χωρίς να καταστρέφει μυικές ή νευρικές ίνες. Συγκεκριμένα το Botox δρα στο επίπεδο της νευρομυικής σύναψης προκαλώντας απονεύρωση του ενιόμενου μυός απενεργοποιώντας τον υποδοχέα του κύριου νευροδιαβιβαστή, της ακετυλοχολίνης.
Με απλά λόγια το Βοtox εμποδίζει την κίνηση του μυός επειδή μπλοκάρει προσωρινά και αντιστρεπτά τη μετάδοση του ερεθίσματος από το νεύρο στο μυ με αποτέλεσμα ο μυς να παραλύει. Αυτή η άκρως ελεγχόμενη παράλυση του μυός, αυτός ακριβώς ο εκλεκτικός περιορισμός της εκούσιας λειτουργίας των μυών του προσώπου, οδηγεί σταδιακά σε λείανση και εξάλειψη των ρυτίδων.
Έτσι, αν στο μέτωπο, το μεσόφρυο ή το “πόδι της χήνας” δεν έχουν ακόμη σχηματισθεί στατικές ρυτίδες τότε ακινητοποιώντας εκλεκτικά τους μύες που είναι υπεύθυνοι για τη δημιουργία τους, επιτυγχάνεται η πλήρης αποφυγή των ρυτίδων αυτών. Στην περίπτωση που οι στατικές ρυτίδες έχουν ήδη σχηματισθεί, η δράση του φαρμάκου οδηγεί στην προοδευτική λείανση και μείωση του βάθους τους. Η προληπτική θεραπεία για να μη γίνουν ρυτίδες σε σημεία που υπάρχει έντονη κινητικότητα των μυών, είναι ο ιδανικότερος τρόπος αντιμετώπισης των ρυτίδων.
Σε ποιούς απευθύνεται το BΟΤΟΧ;
Αναντίρρητα, το Botox απευθύνεται τόσο σε γυναίκες όσο και σε άνδρες. Η απόφαση για το πότε πρέπει να ξεκινήσει κανείς τη θεραπεία, δεν έχει να κάνει με την ηλικία. Καθορίζεται κυρίως με κριτήριο το βαθμό ρυτίδωσης και αλλοίωσης του προσώπου.
Μπορεί άτομα της ίδιας ηλικίας να έχουν διαφορετικής ταχύτητας εξέλιξη της γήρανσης. Από τη στιγμή που υπάρχει ένδειξη, δηλαδή εμφάνιση ρυτίδων σε ένα πρόσωπο, το Botox μπορεί να πραγματοποιηθεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Άλλωστε, η δόση του φαρμάκου που εγχύεται για αισθητικούς λόγους δεν ξεπερνά τις πέντε γραμμές ινσουλίνης (0,05 cc), δηλαδή, το ένα εικοστό του εκατοστού. Πραγματικά πρόκειται για πολύ μικρή ποσότητα.
Πως γίνεται η θεραπεία με BOTOX;
Όπως έχει ήδη τονιστεί, το Botox είναι ένα φάρμακο που διορθώνει τις ρυτίδες του δέρματος αλλά ο μηχανισμός δράσης του δεν αφορά καθόλου το δέρμα. Πρόκειται για ένα ενέσιμο φάρμακο με εκλεκτική δράση που εφαρμόζεται αυστηρώς ενδομυικά.
Όταν κάνουμε Botox δηλαδή, δεν εγχύουμε κάποια ουσία στην επιφάνεια του δέρματος αλλά, έχοντας άριστη γνώση της ανατομίας του προσώπου, ερχόμαστε και αναγνωρίζουμε τον μυ που με τη σύσπασή του προκαλλεί τη ρυτίδα ( πυραμοειδής και οι δύο επισκήνιοι για το μεσόφρυο, μετωπιαίος για το μέτωπο και κυκλοτερής του οφθαλμού για το “πόδι της χήνας”) και κάνουμε έγχυση του φαρμάκου ακριβώς μέσα στην κεντρική μοίρα του μυός.
Σε αυτήν την περίπτωση, επειδή ο μυς παραλύει, χαλαρώνει τελείως, έρχεται και παρασύρει μαζί του το υπερκείμενο δέρμα το οποίο τελικά “τεντώνει” ελεγχόμενα με αποτέλεσμα να σβήνονται οι ρυτίδες που είχαν σχηματιστεί πάνω του λόγω της σύσπασης του ενιόμενου μυος.
To BOTOX σαν φάρμακο έχει κάποιες αντενδείξεις;
Η εφαρμογή της Μποτουλινικής τοξίνης θα πρέπει να αποφεύγεται σε άτομα που πάσχουν από νευρολογικές διαταραχές όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας και η βαρεία μυασθένεια (Μyasthenia Gravis). Επίσης καλό είναι γυναίκες οι οποίες βρίσκονται στην εγκυμοσύνη ή στο θηλασμό να αποφεύγουν τη θεραπεία με Botox όχι επειδή υπάρχουν κάποια στοιχεία εναντίον του φαρμάκου αλλά λόγω της γενικότερης “συντηρητικής” πολιτικής που εφαρμόζεται κατεξοχήν κατά την εγκυμοσύνη και το θηλασμό.
Το BOTOX σαν φάρμακο έχει κάποιες παρενέργειες;
Δεδομένου ότι η δράση του φαρμάκου είναι πλήρως αναστρέψιμη και αποκλειστικά τοπική, (διαχέεται σε απόσταση το πολύ ενός εκατοστού από το σημείο της ένεσης), μόνιμη παρενέργεια δεν υφίσταται.
Κάποιες ήπιες παρενέργειες συνίστανται σε ερύθημα (κοκκίνισμα), μικρό οίδημα ή μικρές εκχυμώσεις (μελανιές) της περιοχής. Επίσης, έχει αναφερθεί ήπια κεφαλαλγία που μπορεί να διαρκέσει 12-24 ώρες. Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να υπάρξει μια μικρή χαλάρωση του άνω βλεφάρου, η οποία όμως διορθώνεται σχετικά εύκολα με τη χρήση ενός κολλυρίου μέσα σε διάστημα μιας ή δυο ημερών.
Τελικά είναι ασφαλές να κάνω BOTOX;
Η ασφάλεια του φαρμάκου είναι μια από τις βασικές αναφορές που πρέπει να κάνουμε κλείνοντας καθώς πολλές φορές υπάρχουν ασαφείς και αντιφατικές τοποθετήσεις που οδηγούν σε εσφαλμένα συμπεράσματα. Επιστημονικά τεκμηριωμένες έρευνες αποδεικνύουν κατηγορηματικά, ότι οι ενέσεις Μποτουλινικής τοξίνης είναι από τις πλέον ακίνδυνες μεθόδους για τη διόρθωση των ρυτίδων του προσώπου.
Η ίδια πρωτεΐνη, χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια στην οφθαλμολογία, τη νευρολογία και άλλες ειδικότητες της Ιατρικής για τη θεραπεία μυϊκών παθήσεων και δυσλειτουργιών, με εξαιρετικά αποτελέσματα.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ
Μανιάς Σ. Παναγιώτης
φαρμακοποιός
ΠΗΓΗ: ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ &ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑ
Κουτσούρης Μιχαή, πλαστικός χειρουργός
