Τα εμβόλια καλύπτουν τις μεταλλάξεις;
Τι λένε οι ειδικοί

Η ανακοίνωση προδημοσιευμένης μελέτης της εταιρείας Moderna, ότι το εμβόλιό της κατά της Covid-19 παρήγαγε αντισώματα έναντι των μεταλλαγμένων στελεχών του κορονοϊού της Βρετανίας και της Νότιας Αφρικής, ισχυροποίησε την πεποίθηση ότι η επιστήμη έχει ακόμη ισχυρά όπλα για να πολεμήσει τις μεταλλάξεις της πανδημίας.

Δύο δόσεις του εμβολίου της Moderna κατά της Covid-19 αναμένεται ότι θα προστατεύουν από τις μεταλλάξεις του ιού που έχουν ταυτοποιηθεί μέχρι σήμερα, ανακοίνωσε η εταιρεία. Θα δοκιμάσει μάλιστα, όπως αναφέρεται, ένα ανοσο-ενισχυτικό στο εμβόλιό της, που μπορεί να το καταστήσει πιο αποτελεσματικό και απέναντι άλλων παραλλαγών.

Την πεποίθηση ότι οι μεταλλάξεις του ιού δεν θα καταφέρουν να κάμψουν την αποτελεσματικότητα των εμβολίων εκφράζουν και οι έλληνες επιστήμονες.

Ο Καθηγητής Πνευμονολογίας – Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεόδωρος Βασιλακόπουλος, εξηγεί:

“Τα μεταλλαγμένα στελέχη, το μάξιμουμ που μπορεί να κάνουν είναι να είναι πιο μεταδοτικά. Δεν είναι στελέχη που είναι λιγότερο ευαίσθητα στα φάρμακα ή στα εμβόλια. Και ο λόγος συγκεκριμένα για τα εμβόλια -και της Pfizer που έχουμε προκαταρκτικά δεδομένα με τη μορφή προδημοσίευσης που μας λένε ότι αυτό ισχύει- που είναι αποτελεσματικά σ’ αυτή τη μετάλλαξη, έχει και μια βιολογική εξήγηση”, αναφέρει ο Καθηγητής.

Γιατί τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά απέναντι στις μεταλλάξεις

“Η θεωρία λέει ότι θα είναι αποτελεσματικό το εμβόλιο και μένει να αποδειχθεί στην πράξη”, σημειώνει. Συγκεκριμένα τονίζει, ότι όταν εμβολιαζόμαστε δεν αναπτύσσουμε μόνο ένα αντίσωμα αλλά πολλά. Δηλαδή δεν αναγνωρίζει ο οργανισμός μας, μόνο μια περιοχή της πρωτεϊνης ακίδας, οπότε εάν αυτή έχει μετάλλαξη τα αντισώματα δεν ανταποκρίνονται. Ο οργανισμός αναγνωρίζει πολλές διαφορετικές περιοχές της πρωτεϊνης ακίδας, φτιάχνει δηλαδή 30 κλώνους διαφορετικούς (είδη αντισωμάτων), αλλά και κύτταρα που αναγνωρίζουν μολυσμένα κύτταρα από τον ιό. Οπότε ακόμη κι αν ένα αντίσωμα από τα 30 που έχω μέσα μου γίνει λιγότερο αποτελεσματικό, τα άλλα 29 συνεχίζουν να δρουν. Άρα η πιθανότητα το εμβόλιο να μην είναι αποτελεσματικό είναι πάρα πολύ μικρή. Και τα προκαταρκτικά δεδομένα λένε ότι το εμβόλιο συνεχίζει να είναι αποτελεσματικό”, αναφέρει.

Μεταλλάξεις: Το πολιτικό παιχνίδι πίσω από την “θνητότητα”

Ο Καθηγητής εξηγεί ότι πράγματι ο ιός της Μεγάλης Βρετανίας είναι πιο μεταδοτικός κατά 50% έως 70% κι αυτό αποδεικνύεται και στην επιδημιολογική πράξη. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι εμφανίζει και μεγαλύτερη θνητότητα. Στην πραγματικότητα, όπως λέει, θνητότητα και μεταδοτικότητα δεν πηγαίνουν μαζί:

“Εξελικτικά ποτέ δεν έχει συμβεί ένας ιός να γίνει ταυτόχρονα και πιο μεταδοτικός και πιο θανατηφόρος. Τον ιό τον συμφέρει να γίνεται πιο μεταδοτικός γιατί έτσι διατηρείται στη ζωή. Δεν τον συμφέρει όμως να σκοτώνει παραπάνω, γιατί αν σκοτώνει πολύ εξαφανίζεται. Το πιο μεταδοτικός βέβαια φέρνει πιο πολλούς θανάτους εκ των πραγμάτων, αλλά αυτό είναι στο χέρι μας να μην το αφήσουμε να συμβεί”, αναφέρει.

Γιατί, όμως, οι Βρετανοί επιστήμονες και μάλιστα ο ίδιος ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον προχώρησαν σε ανακοίνωση ότι η μετάλλαξη αυτή φάνηκε ότι σε 1.000 ασθενείς άνω των 60 ετών προκαλεί τον θάνατο στους 13-14, έναντι 10 ασθενών με τον παλιότερο ιό;

“Υπάρχει ένα πολιτικό παιχνίδι πίσω από τον ιό αυτό. Το πολιτικό παιγνίδι είναι δυστυχώς ένα παιχνίδι που παίζει ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, ο Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος βγαίνει και λέει ότι ο ιός είναι πιο θανατηφόρος, προκειμένου να δικαιολογήσει μάλλον την αυξημένη θνητότητα στη χώρα του. Ναι, υπάρχει αυξημένη θνητότητα γιατί άφησαν την επιδημία κι έκανε μια τρομερή έξαρση και το Εθνικό Σύστημα Υγείας των Άγγλων πιέστηκε τόσο πολύ που ξέφυγε τελείως από τα όρια του και δεν είχαν πλέον, που να νοσηλεύσουν τους αρρώστους. Άρα αυξήθηκε η θνητότητα είναι αλήθεια αυτό, αλλά γι’ αυτό δεν έφταιγε ο ιός, που ήταν πιο θανατηφόρος. Έφταιγε το ότι νόσησαν τόσοι πολλοί που δεν μπορούσαν να το συμμαζέψουν από πουθενά”, σημειώνει ο επιστήμονας.

Μεταλλάξεις: Πώς μπορούμε να καταπολεμήσουμε την αυξημένη “μεταδοτικότητα”;

Ο ιός κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τα τέλη του περασμένου Δεκεμβρίου, οπότε το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών ταυτοποίησε το παλιότερο στέλεχος του μεταλλαγμένου ιού, αλλά και στη Μεγάλη Βρετανία από τα τέλη Σεπτεμβρίου. Όλο το προηγούμενο διάστημα, οι πληθυσμοί μετακινούνταν ελεύθερα ανάμεσα στα δύο κράτη. Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε, λένε οι επιστήμονες, ότι πλέον ο μεταλλαγμένος κορονοϊός βρίσκεται ανάμεσά μας:

“Με τόσο κόσμο που μετακινείται ελεύθερα ανάμεσα στις δύο χώρες, έχει έρθει και στην Ελλάδα. Δεν μπορούμε, όμως, να απομονώσουμε τελείως τον ιό. Ο ιός υπάρχει ανάμεσά μας και τέτοια μεταλλαγμένα στελέχη σίγουρα κυκλοφορούν αδιάγνωστα ανάμεσά μας”, τονίζει.

Στο χέρι μας είναι να αποτρέψουμε την αυξημένη μεταδοτικότητα του ιού, λέει: “Θα πρέπει να γίνουμε διπλά και τριπλά προσεκτικοί. Θα πρέπει να αποφύγουμε καταστάσεις, όπως αυτές που είδαμε το Σαββατοκύριακο στην Ερμού. Αν οι άνθρωποι δεν κάνουν αυτό που έγινε στην Ερμού, ο μεταλλαγμένος ιός δεν θα έβρισκε ευκαιρία να γίνει υπερμεταδοτικός. Πρέπει η συμπεριφορά μας να είναι πιο προσεκτική τώρα που ανοίγουμε δραστηριότητες, για να διατηρήσουμε το «άνοιγμα» και να μην το χάσουμε πάρα πολύ γρήγορα”

Η μάσκα έρχεται και πάλι στο προσκήνιο

Η σημασία της χρήσης της μάσκας, της σωστής χρήσης της μάσκας, αλλά και το πόσο κατάλληλη είναι αναδεικνύεται ξανά -όπως και στο πρώτο κύμα της πανδημίας- ως ζωτικής σημασίας μέτρο για τον περιορισμό του μεταλλαγμένου στελέχους, ώστε να μην του επιτρέπουμε να δημιουργεί εστίες υπερμετάδοσης.

Συγκεκριμένα ο ειδικός εξηγεί:

“Να φοράμε σωστότερα τις μάσκες μας. Αν δεν καλύπτω τη μύτη μου ουσιαστικά η μάσκα δεν με προστατεύει. Και φυσικά να παίρνουμε μάσκες καλύτερες. Δηλαδή αν μπορώ να έχω χειρουργικές μάσκες αντί για απλές υφασμάτινες, είναι πολύ καλύτερα. Αν δεν μπορώ να έχω μάσκες και πρέπει να πάρω υφασμάτινες, θα πρέπει να πάρω υφασμάτινες που να έχουν δύο και τρία στρώματα γιατί αυτό είναι πολύ καλύτερο από το ένα. Και να αλλάζω τις υφασμάτινες μάσκες κάθε φορά που γίνονται υγρές από τα χνώτα μου, γιατί αυτό χαλάει τη διαβατότητα, την κάνει πιο διαπερατή τη μάσκα”, λέει. 

Όσο για τη διπλή μάσκα, (δύο χειρουργικές ή συνδυασμό χειρουργικής υφασμάτινης) ο Καθηγητής την θεωρεί καλή λύση που προσφέρει ακόμα μεγαλύτερη προστασία:

“Όσο παραπάνω μέτρα παίρνουμε τόσο καλύτερα είμαι. Γιατί να είμαι κατά; Όσο περπατά κάποιος στον δρόμο μόνος τους, εντάξει, δεν κινδυνεύει. Φοράει μια μάσκα για να αποφεύγει το πρόστιμο. Όποιος φοράει δύο μάσκες και πλησιάζει άλλους ανθρώπους, προστατεύει τον εαυτό του από τους άλλους ανθρώπους, και τους άλλους από τον εαυτό του. Εξαρτάται που τις φοράς και με ποια λογική. Καλύτερο προφανώς!”, καταλήγει.