Ορισμένοι τύποι καρκίνου συνδέονται με λοίμωξη από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) στο στόμα και στον λαιμό.
Είναι πιθανό ότι ορισμένοι τύποι HPV να εξαπλώνονται μέσω στοματικού σεξ.
Οι καρκίνοι στο στόμα και στον λαιμό περιλαμβάνουν καρκίνους:
- στο στόμα
- στα χείλη
- στη γλώσσα
- στον λάρυγγα
στην περιοχή που συνδέει την μύτη και τον λαιμό (ρινοφάρυγγα)
Τι προκαλεί καρκίνο στο στόμα και στον λαιμό;
Οι κύριοι παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του στόματος και του λαιμού είναι η κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα. Αλλά υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις για ολοένα και περισσότερα περιστατικά καρκίνοι από HPV λοίμωξη στο στόμα.
Περίπου 1 στους 4 καρκίνους στόματος και 1 στους 3 καρκίνους του λαιμού σχετίζονται με τον HPV, αλλά σε νεότερους ασθενείς αυτό το ποσοστό είναι άνω του 50%.
Η ανίχνευση του ιού HPV σε ένα δείγμα ατόμων που έχουν καρκίνο του στόματος δεν σημαίνει ότι ο HPV προκάλεσε τον καρκίνο.
Πώς κολλάς τον HPV στο στόμα;
Οι τύποι του HPV που βρίσκονται στο στόμα μεταδίδονται σχεδόν εξ ολοκλήρου σεξουαλικά, οπότε είναι πιθανό ότι το στοματικό σεξ είναι η κύρια οδός λοίμωξης.
Υπάρχουν περισσότεροι από 100 τύποι HPV και περίπου 15 σχετίζονται με καρκίνους. Αυτοί οι 15 είναι γνωστοί ως τύποι HPV υψηλού κινδύνου.
Μεταδίδονται επίσης μέσω κολπικού και πρωκτικού σεξ και συνδέονται με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, του πρωκτού και του πέους.
Ορισμένοι τύποι HPV μπορεί να μεταδοθούν μέσω επαφής από δέρμα σε δέρμα και να προκαλέσουν κονδυλώματα, όπως τα κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων. Οι τύποι HPV που προκαλούν ορατά κονδυλώματα είναι χαμηλού κινδύνου και δεν είναι οι ίδιοι τύποι που προκαλούν καρκίνο.
Πόσο συχνή είναι η λοίμωξη με HPV στο στόμα;
Δεν ξέρουμε σίγουρα. Μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 2009-10 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι 1 στους 10 Αμερικανούς άνδρες και λιγότερες από 4 στις 100 Αμερικανίδες είχαν λοίμωξη από HPV στο στόμα.
Μια άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2017 διαπίστωσε ότι στην Αμερική, 6 στους 100 άνδρες και 1 στις 100 γυναίκες έφεραν στο στόμα τους τύπους HPV που ενδέχεται να προκαλέσουν καρκίνο.
Αυτό ήταν συχνότερο στους καπνιστές και στους άνδρες με περισσότερους στοματικούς σεξουαλικούς συντρόφους. Η μελέτη δεν συνέδεσε έναν συγκεκριμένο αριθμό συντρόφων με τον κίνδυνο εμφάνισης HPV στο στόμα ή καρκίνου.
Αυτή η μελέτη εξέτασε επίσης πόσο συχνός ήταν ο καρκίνος του στόματος και του λαιμού σε άτομα που έφεραν ήδη αυτούς τους επιβλαβείς τύπους HPV και διαπίστωσε ότι εξακολουθεί να είναι πολύ σπάνιο: περίπου 7 στους 1.000 άνδρες και 2 στις 1.000 γυναίκες.
Είναι πιο επικίνδυνο το στοματικό σεξ σε μια γυναίκα ή σε έναν άνδρα;
Υπάρχει πολύ λίγη επιστημονική έρευνα για τους πιθανούς κινδύνους ενός ατόμου, αν αυτό κάνει στοματικό σεξ σε έναν άνδρα σε σύγκριση με το να κάνει στοματικό σεξ σε μια γυναίκα.
Γνωρίζουμε όμως ότι ο καρκίνος του φάρυγγα που σχετίζεται με τον HPV (το μέρος του λαιμού ακριβώς πίσω από το στόμα) είναι διπλάσιος στους άνδρες από ό,τι στις γυναίκες και είναι πιο συχνός στους ετεροφυλόφιλους άνδρες στα 40 και στα 50 τους.
Αυτό μπορεί να υποδηλώνει ότι το να κάνει ένα άτομο στοματικό σεξ σε μια γυναίκα είναι πιο ριψοκίνδυνο από το να κάνει στοματικό σεξ σε έναν άνδρα. Η συγκέντρωση του HPV στο λεπτότερο, υγρό δέρμα των γεννητικών οργάνων μιας γυναίκας (του αιδοίου) είναι πολύ υψηλότερη από τις ποσότητες στο παχύτερο, ξηρό δέρμα του πέους. Αυτό πιθανώς επηρεάζει το πόσο εύκολο είναι να μεταδοθεί ο ιός.
Άλλες έρευνες δείχνουν ότι ο HPV μπορεί να υπάρχει στο σπέρμα και να μεταδοθεί κατά την εκσπερμάτιση. Υπάρχουν όμως και άλλες διαφορές στη σεξουαλική συμπεριφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών που μπορεί επίσης να εξηγήσουν τις διαφορές στο ποσοστό καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του αριθμού των σεξουαλικών συντρόφων.
Πώς προκαλεί ο HPV καρκίνο;
Ο HPV δεν σας προκαλεί άμεσα καρκίνο, αλλά προκαλεί αλλαγές στα κύτταρα που μολύνει (για παράδειγμα, στον λαιμό ή στον τράχηλο) και αυτά τα κύτταρα μπορούν στη συνέχεια να γίνουν καρκινικά. Εάν ποτέ συμβούν τέτοιες αλλαγές κυττάρων, μπορεί να χρειαστεί πολύς χρόνος, ακόμη και δεκαετίες.
Πολύ λίγοι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί με HPV καταλήγουν να εκδηλώνουν καρκίνο. Σε 9 από τις 10 περιπτώσεις, η λοίμωξη εκκαθαρίζεται φυσικά από τον οργανισμό εντός 2 ετών.
Αλλά τα άτομα που καπνίζουν είναι πολύ λιγότερο πιθανό να καθαρίσουν τον ιό από το σώμα τους. Αυτό συμβαίνει επειδή το κάπνισμα βλάπτει τα ειδικά προστατευτικά κύτταρα στο δέρμα, επιτρέποντας στον ιό να παραμείνει εκεί.